EDGARD CZESŁAW SKARŻYŃSKI
Prezes Zarządu Fundacji Polonia Union
Zamieszkujący na Wschodzie Polacy są Polakami z mocy prawa krwi.
Polonia tych krajów oczekuje wolności i solidarności.
Losy Polaków w krajach powstałych po rozpadzie Związku Radzieckiego stanowią odrębną kartę w historii Narodu Polskiego. Z własnych doświadczeń znam dumę Polaków ze Wschodu z przynależności do Narodu Polskiego. Podejmowane przez nich wysiłki skierowane są na pielęgnowanie i utrwalanie polskości, tradycji, języka i kultury narodu polskiego. Wiem o nieustającej wierze, u większości z nich, w zmianę swego losu i przesiedlenia się do kraju swoich przodków - powrocie do macierzy.
Dzieje Narodu Polskiego to są także czyny i dzieje moich przodków. Ród Skarżyńskich, wywodzący się z ziemi Łomżyńskiej, w okresie międzywojennym stał się rodziną osadników wojskowych na Grodzieńszczyźnie, szczególnie zasłużoną dla Polski. Pradziadek - Franciszek Skarżyński - jako uczestnik walk przeciwko caratowi jeszcze w XIX wieku, został zesłany na Syberię, a wrócił do Polski na początku XX wieku. Dziadkowie zaś, ochotnicy Wojska Polskiego, walczyli z bolszewikami w roku 1920, oddając swe życie za suwerenną Polskę. Jeden z nich - Stanisław Skarżyński, Kawaler Orderu Wojennego Virtuti Militari z czasu wojny bolszewickiej, po napaści sowieckiej na Polskę we wrześniu 1939r. odznaczył się podczas obrony Grodna. Po zajęciu miasta przez wojska sowieckie został rozstrzelany z rąk NKWD. W następnych miesiącach radzieckiej okupacji część rodziny, jako osadników wojskowych, deportowano na Syberię i do Kazachstanu. Po zakończeniu II wojny światowej zrządzeniem losu moi rodzice, wówczas niepełnoletni, znaleźli się na Grodzieńszczyźnie. Ojciec, ze względu na dzieje rodziny, w latach 50. przez okres siedmiu lat przebywał w łagrze na Syberii.
Z autopsji posiadam wiedzę o sytuacji mniejszości polskiej na Wschodzie. Znam jej problemy i potrzeby. Świadomość ta utrwala moje przekonanie o konieczności podejmowania konkretnych działań na rzecz wsparcia naszych rodaków. Moje liczne kontakty z nimi sprawiają, że jestem na bieżąco z trudnościami ich nękającymi: przemocą, dyskryminacją i represjami. To właśnie one wzmacniają w tych ludziach poczucie historycznej niesprawiedliwości oraz budzą pragnienie mówienia stanowczym głosem i decydowania o własnym losie.
Służymy pomocą osobom pochodzenia polskiego w sprawach uregulowania ich statusu formalno-prawnego po przesiedleniu się do Polski. Nowe możliwości w tym zakresie otwierają przepisy ustawy z dnia 02 kwietnia 2009 roku o obywatelstwie polskim, która w życie weszła dopiero sierpniu 2012r. po uprzednim rozpatrzeniu przez Trybunał Konstytucyjny.
Szacuje się, że około czterech milionów Polaków, mieszkających na Wschodzie w takich krajach, jak: Ukraina, Białoruś, Rosja, Kazachstan czy Litwa, w świetle przepisów nowej ustawy z dnia 2 kwietnia 2009 r. ma prawo do odzyskania obywatelstwa polskiego. Mieszkający bowiem na terenach byłych Kresów Wschodnich Polacy są Polakami z mocy prawa krwi. W ten sposób w ustawodawstwie zostało unormowane, gwarantowane przez Konstytucję RP dla osób pochodzenia polskiego, prawo odzyskania obywatelstwa polskiego z mocy prawa wg zasady krwi (ius sanguinis). Wprowadzenie w życie tych przepisów stało się możliwe dzięki zdeterminowanym i konsekwentnym działaniom naszej Fundacji.
Działania na rzecz integracji w społeczeństwie obywatelskim naszych rodaków po ich powrocie do ojczyzny to drugi kierunek naszej działalności. Celowi temu służy m.in. wspieranie edukacji kulturalnej i społecznej na wszystkich poziomach wiedzy, poprzez efektywne zaspokajanie potrzeb oraz oczekiwań kulturowo i socjalnie zróżnicowanej społeczności. Wspieramy rozwój europejskiej kultury pamięci poprzez opartą na dialogu, pogłębioną refleksję nad historią, zarówno tą bolesną i trudną, jak i budującą oraz wzniosłą. Poszukujemy płaszczyzn porozumienia uwzględniających różne narracje i wrażliwość w poszczególnych krajach, tak by mogły się one wzajemnie uzupełniać, a tym samym przyczyniać do budowania wzajemnego szacunku i lepszego zrozumienia współczesnych Europejczyków.
Tematy dotyczące sprawy polskiej mniejszości w innych krajach, jej roli w kreowaniu polskości i umacnianiu więzi z macierzą są tematami wagi szczególnej. Warto więc podkreślać jej miejsce i rolę oraz solidarność z polską mniejszością i Polakami poza granicą Polski. Historia bowiem uczy, iż przemilczenie tych spraw prowadzi do nieporozumień, a niekiedy do starć pomiędzy grupami narodowymi i etnicznymi.
Celem statutowym Fundacji jest działalność na rzecz Polonii i Polaków na Wschodzie w szerokim tego słowa znaczeniu. Na osiągnięcie tych celów kierowana jest realizacja zadań programowych. O skuteczności wcielenia w ich w życie stanowią przede wszystkim osoby pracujące w Fundacji. Dzięki oddaniu sprawie każdego z osobna i wspólnemu zaangażowaniu wszystkich razem oraz dzięki wsparciu i współpracy z organami administracji państwowej oraz organizacjami pozarządowymi, jako Prezes Zarządu Fundacji jestem przekonany, iż podejmowane przez nas zadania programowe i nasze inicjatywy są w pełni realizowane.
Drodzy Rodacy, każda Wasza myśl i działanie są cenne!
Zapraszam do współpracy i wspierania naszych działań, służących realizacji celów statutowych, na rzecz Polonii i Polaków ze Wschodu! Z góry jesteśmy wdzięczni za każdy gest i czyn ludzi dobrej woli. Razem sprawimy, że "nasi Rodacy rozsiani po świecie" znajdą wsparcie w kraju ojczystym. Dzięki ludziom dobrej woli, donatorom i darczyńcom służymy ku pożytkowi naszych Rodaków, interesom i celom społecznie użytecznym pro publiko bono.
Edgard Czesław Skarżyński
L I B E R T A S S O L I E D A R I E T A S P O L O N I A
Szanowni Państwo,
zachęcam do przeczytania artykułu pt. Stanisław Skarżyński (1896-1939) – uczestnik wojny polsko-bolszewickiej i obrony Grodna (strona 245-256) w czasopiśmie „Niepodległość i Pamięć” (numer: 2024, nr 4 (88) wydawnictwa Muzeum Niepodległości w Warszawie.
Artykuł w formacie pdf. w wersji elektronicznej na stronie internetowej Muzeum Niepodległości w Warszawie
oraz
Mazowieckiej Biblioteki Cyfrowej
Poznacie historię i los Stanisława Skarżyńskiego, syna Franciszka, Kawalera Orderu Wojennego Virtuti Militari, uczestnika bitew pod Wołominem, Izabelinem oraz Radzyminem w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 r.; w okresie międzywojennym osadnika wojskowego na Grodzieńszczyźnie, obrońcy Grodna, rozstrzelanego przez NKWD 20 września 1939 r.
Poznacie również odsłonę fragmentu końcowego doprowadzenia przez Edgarda Czesław Skarżyńskiego - jak potomka rodu obrońców Polski - do zmian ustawodawstwa w zakresie odzyskania obywatelstwa polskiego, przywrócenia praw nabytych przez urodzenie, a których pozbawiły go władze komunistyczne niezgodnie z konstytucyjną zasadą prawa krwi ius sanquinis.
Czasopismo „Niepodległość i Pamięć” wydawnictwa Muzeum Niepodległości w Warszawie.